Terapia logopedyczna to całość specyficznych oddziaływań ukierunkowanych na usunięcie wszelkich zakłóceń procesu porozumiewania się (od prostych wad wymowy po niemożność mówienia włącznie). W przebiegu terapii wyróżnia się trzy stałe etapy: wstępny, właściwy i końcowy. Do etapu wstępnego zaliczyć możemy wszystkie ćwiczenia, które poprzedzają właściwe postępowanie terapeutyczne, np.: ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, narządów artykulacyjnych, słuchowe, ogólnej sprawności motorycznej, ćwiczenia poszczególnych funkcji psychicznych (takich jak uwaga, pamięć), ćwiczenia spostrzegawczości. Te ćwiczenia mogą stanowić integralną część etapu właściwego, jednak należy wtedy rozbudować lub zawęzić ich określone partie. Etapy właściwy i końcowy są specyficzne dla różnych rodzajów terapii dla różnych zaburzeń mowy. Terapia logopedyczna jest dostosowana do indywidualnych potrzeb dziecka i polega na budowaniu podstawowych kompetencji językowych takich jak: językowa, komunikacyjna i kulturowa.
Istnieje kilka zasad, którymi powinien się kierować logopeda podczas planowania oraz prowadzenia terapii. Należą do nich:
- zasada wczesnej rozpoczynania terapii – w przypadku stwierdzenia zaburzenia należy jak najszybciej rozpocząć terapię, ponieważ wczesna interwencja skraca czas trwania terapii oraz zwiększa jej efektywność
- zasada indywidualizacji – indywidualnego podejścia w sensie dostosowania środków, metod i pomocy do potrzeb pacjenta, jak i w znaczeniu prowadzenia zajęć indywidualnie
- zasada wykorzystywania wszelkich możliwości pacjenta – należy angażować maksymalną liczbę zmysłów i wykorzystywać posiadane przez pacjenta umiejętności
- zasada kompleksowego oddziaływania – oznacza holistyczne podejście do pacjenta oraz współprace z pozostałymi terapeutami pacjenta
- zasada aktywnego i świadomego udziału – należy stale pobudzać zainteresowanie oraz poziom motywacji pacjenta
- zasada współpracy z najbliższym otoczeniem – pacjent oraz jego najbliżsi mają prawo do rzetelnej informacji na temat rodzaju, stopnia i przyczyny zdiagnozowanych zaburzeń
- zasada systematyczności – zajęcia powinny być prowadzone systematycznie. Terapia logopedyczna powinna przebiegać według z góry ustalonych reguł i schematów
- zasada stopniowania trudności – terapię należy zaczynać od zadań najłatwiejszych dla danego pacjenta do coraz trudniejszych, przechodząc od elementów znanych do mniej znanych i nowych.